| Текст |
Перевод |
|
здравствуй[те]
|
(при обращении мужчины к мужчине) ассалам[у] 1алийкум — ответ: ва1алийкумсалам!; (при обращении к женщине или женщины к мужчине) маршалла хуьлда!, могуш-марша! — ответ: маршалла хуьлда хьуна а!; (ко многим) маршалла хуьлда шуна а!; (при обращении к приезжему, к гостю) марша вог1ийла хьо!, (к приезжей, к гостье) марша йог1ийла хьо!, (к нескольким лицам) марша дог1ийла шу! — ответ: маршалла хуьлда хьуна а!, (нескольким лицам) маршалла хуьлда шуна а!; общее приветствие при встрече, связанное с временем дня типа «добрый день» см. при словах утро, день, вечер. |
|
здравствовать
|
несов. (быть здоровым) могуш хила; старик и доныне ~ует - воккха стаг х1инца а могуш ву ; да ~ует! - декъала хуьлда!; да ~ует мир во всём мире! - декъала хуьлда дерриг дуьненахь машар!. |
|
здравоохранение
|
с могушалла 1алашъяр. |
|
здравомыслящий
|
-ая, -ее кхетам чохь долу; ~ человек - кхетам чохь волу стаг. |
|
здравомыслие
|
с кхетам чохь хилар, талхаза хилар. |
|
здравница
|
ж санатори; детская ~ -берийн санатори. |
|
здравица
|
ж кад [или дош] кхайкхор; провозгласить ~у в честь кого-л. - цхьаьннан сийнна кад кхайкхо. |
|
здравие
|
с уст.: ~я желаю! - маршалла хуьлда!. |
|
здоровячка
|
ж разг. могуш зуда. |
|
здоровяк
|
м разг. могуш (или таза) стаг. |
|
здоровье
|
с могушалла; вредно для ~я - могушаллина; зене ду; заботиться о своём ~е - шен могушаллин г1айг1а бан ; [за] Ваше (твоё) ~е! - шун (хьан) могушаллина т1ера!; на ~е! – г1оза доийла!, г1оза молийла!. |
|
здоровый
|
-ая, -ое 1) могуш, уьнах ц1ена; тж. в знач. сущ. ~ый м могушниг, могуш верг; ~ый ребёнок - уьнах ц1ена бер; он уже ~ - иза х1инца могуш ву 2) (полезный для здоровья) аьхна, дег1ана дика; ~ая пища - аьхна кхача 3) разг. (сильный) ч1ог1а; ~ый мороз – ч1ог1а шело 4) разг. (большой) таза; ~ый парень - таза жима стаг 5) перен. (правильный) нийса; ~ая критика - нийса критика ; будь ~! а) (пожелание) могуш лелийла хьо!; б) (при чиханье) хайра!. |
|
здорово
|
межд. прост. салам. |
|
здорово
|
нареч. прост. 1) (очень сильно) ч1ог1а; ему ~ попало - шен хьал д1аделира цунна 2) (хорошо) ма дика; ~ мы погуляли – ч1ог1а сакъийрира оха; ~ сказал - ма дика элира. |
|
здороветь
|
несов. могуш хила, тодала. |
|
здоровенный
|
-ая, -ое разг. 1) (рослый) зоьртала; ~ый парень-зоьртала жима стаг 2) (очень большой) 1аламат доккха; ~ая палка - 1аламат йоккха г1аж. |
|
здороваться
|
несов., с кем и без доп. маршалла хатта, салам дала; ~ за руку- куьг а лаьцна, маршалла хатта. |
|
здешний
|
-яя, -ее кхузара; вы ~? -шу кхузара дуй?. |
|
здесь
|
нареч. кхузахь, х1оккхузахь; ~ я живу - со кхузахь вехаш ву ;одна нога ~, другая — там - цхьа ког кхузахь, важа — цигахь болуш. |
|
здание
|
с г1ишло, ц1енош; общественные ~я - юкъараллин ц1енош. |