| Текст |
Перевод |
|
заартачиться
|
сов. разг. амал я. |
|
заарканить
|
сов., кого аркан таса. |
|
зааплодировать
|
сов. т1араш детта доло. |
|
заалеть
|
сов. 1) (стать алым) ал бос эца; восток ~л - малхбалено ал бос эцна 2)(показаться—об алом) - ал босахь къега. |
|
заактировать
|
сов., что акт х1отто. |
|
за
|
приставка 1. (глагольная) хандешнаш до х1окху маь1ница: 1) дар доладалар маь1на долуш доло, дола[дала]; при переходных глаголах [д1а]доло, мас.: забегать –д1асайда дуьйладала; запеть- йиш йоло; заиграть - лекха доло 2) дар цхьана дозанал т1ехдаларан маь1на долуш т1ехьа, дехьа, т1ех, мас.: зайти за дом – ц1ийна т1ехьа вала; зайти далеко в лес -хьуьнхула гена д1адаха 3) дар т1ехдаларан маь1на долуш т1ех, сов, мас.: закормить –т1ех дао 2. (образует существительные и прилагательные) дехьара (ц1ердешнаш, билгалдешнаш до х1ума дехьа аг1ор хилар маь1на долуш), мас.: закавказский - кавказал дехьара; заречье -хидехье, хил дехье. |
|
за
|
2 частица х1ун; это что за человек! - х1ара х1ун стаг ву!; что за погода!- х1ара х1ун де ду!. |
|
жюри
|
5) (на расстоянии) гена, д1а; за пять километров от села - юьртана пхи километр гена 6)(до, раньше) хьалха; за пять дней до срока - хенал пхи де хьалха 7) (в течение) чохь; перев. тж. род. или местн. падежом; заработок за год- шеран алапа; сделано за неделю - к1иран чохь дина; за последнее время – т1аьххьарчу хенахь 8)(вместо) метта; я за тебя всё сделал -хьан метта ас дерриг а дина 3. с тв. п. 1) (после, вслед) т1аьхьа; за дождями наступила жара – дог1анел т1аьхьа йовхо х1оьттира; следуйте за мной! - суна т1аьхьах1отта!; читать книгу за книгой –т1аьхьа-хьалха книгаш еша 2) (во время чего-л.) перев. деепричастием; поговорить за обедом – х1ума юуш къамел дан 3) (с целью) перев. инфинитивом; идти за водой - хи дан даха 4) (указывает на зависимость, принадлежность) т1ехь; книга числится за мной - книга суна т1ехь лоруш ю; дело за деньгами – г1уллакх ахчана т1ехь лаьтта 5) (с чём-л.) долу; бумага за номером пять номер - пхиъ йолу кехат; очередь за вами – раг1 шуьгахь ю; работать за двоих - шиннан метта болх бан. |
|
жюри
|
4) (по причине) перев. дат. падежом; ценить за храбрость - майра хиларна лара; выбросить за ненадобностью - цаэшарна д1акхосса 5) (указывает на объект действия) перев. местн. и дат. падежами;беспокоиться за детей - берашка сагатдан; смотреть за детьми - берашна хьажа 2. с вин. п. 1)(указывает на предмет, которого касаются) передаётся им. падежом; взять за руку- куьг лаца 2) (ради) дуьхьа; (в пользу кого-л.) дуьхьа; перев. тж. дат. падежом; бороться за правду -бакъонан дуьхьа къийсам латто; борьба за мир - машар къийсар; сражаться за Родину - Даймехкан дуьхьа къийсам латто; голосовать за предложение -предложенина куьг айа 3)(при обмене, оплате) — перев. вещ. или дат. падежом; купить за рубль -соьмах эца; работать за плату - мехах болх бан; уплатить за работу - балхана мах бала 4) (свыше) сов; т1ех; ему лет за сорок - шовзткъа шо сов ду цуьнан. |
|
жюри
|
3) (о замужестве) за кого— дат. п., за кем—местн. п.;она замужем за моим другом - сан доттаг1чуьнгахь марехь ю и иза. |
|
жюри
|
2) с вин. п. указывает на начало действия, обычно передаётся инфинитивом +доладала; с тв. п. указывает на занятие чём-л. т1ехь; сесть за работу- болх бан охьахаа; сидеть за работой - балха т1ехь далла. |
|
жюри
|
1) с вин. п. на вопрос «куда?, за что?»; с тв. п. на вопрос «где?, за чем?»: (за пределы) ара; (за пределами) арахь; (через, по ту сторону) дехьа; (позади) т1ехьа; (около) хьалха; (вокруг) гонаха; уехать за город – г1алил ара даха (или дала); жить за городом – г1алил арахь даха; переправиться за реку - хил дехьа дала; стоять за чертой - сизал дехьа латта; поставить что-л. за шкаф - цхьа х1ума шкафа т1ехьа х1отто; стоять за деревом - дечига[на] т1ехьа латта; сесть за стол - стоьла хьалха (или гонаха) охьаховша; сидеть за столом - стоьла хьалха (или гонаха) 1ан;заткнуть кинжал за пояс- шаьлта доьхкарх йолла; с кинжалом за поясом - доьхкарх шаьлта а йоллуш. |
|
жюри
|
с нескл. жюри за 1 предлог 1. с вин. и тв. п.. |
|
жутко
|
1. нареч. кхоьруш 2. безл. в знач. сказ. кхерадала; мне стало ~- со кхеравелира. |
|
жуть
|
ж разг. инзаралла; ~ берёт - инзаре хета. |
|
жуткий
|
-ая, -ое (страшный) инзаре; ~ие мысли - инзаре ойланаш. |
|
журчать
|
несов. 1) (о воде) булкъ дан, дека; ручей ~ит - татоло булкъ до 2) перен. к1ар дан; ~ит речь - къамело к1ар до. |
|
журчание
|
с 1) (воды) булкъ-булкъ [дар], декар 2) перен. (о речи) к1ар дар. |
|
журнальный
|
-ая, -ое журналан; ~ая статья - журналан статья. |
|
журналистика
|
ж журналистика. |